14 oktýabr 2024 / 1446 ربيع الثاني 11

Näme üçin alaja ýa-da şoňa meňzeş zatlar dakynmak şirk hasaplanýar?

27 iýun 2014 / 419 Görülen

Allaha hamd, Pygamberimiz Muhammede salat we salam bolsun.

Sorag: Esselämu aleýkum. Näme üçin alaja ýa-da şoňa meňzeş zatlar dakynmak şirk hasaplanýar?

Jogap: Waleýkum esseläm we rahmetullahi we berekatuh.

Göz degmegi Kuran-Kerimiň aýaty we Pygamberimiziň (sallallahu aleýhi we sellem) sahyh hadysy bilen tassyk edilendir. Göz degmegi hakdyr. Hatda ynsany öldürip biljek derejede güýçlidir. Şonuň üçin halk içinde: Göz degmegi ynsany mazara, haýwany gazana elter diýilýär.

Allaha Tagala aýatda şeýle diýýär:

وَإِن يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ

Haçanda kapyrlar Kurany eşidenlerinde, seni gözleri bilen ýykaýjak bolarlar we hakykatdan hem Ol (ýagny Muhammet sallallahu aleýhi we sellem): Mejnun diýýärler.1

Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) sahyh hadysda şeýle diýýär:

العين حق ولو كان شيء سابق القدر لسبقته العين 

Göz degmegi hakdyr, eger kadary ozjak bir zat bolsady, göz degmegi ony geçerdi.2

Göz-dilden goranmak üçin Allaha sygynmaly we Kurandan Feläk, Näs, Aýatul-Kürsi süreleri we hadyslarda geçen dogalary okamaly.

Pygamberimiziň (sallallahu aleýhi we sellem) agtyklary Hasan we Huseýn üçin okan dogasy:

أعوذ بكلمات الله التامة، من كل شيطان وهامة، ومن كل عين لامَّة

Okylyşy: Euzu bikelimäätillahi't täämmeti, min kulli şeýtonin we häämmetin we min kulli aýnin läämmetin.

Terjimesi: “Her Şeýtandan, zäherli mör-möjekden we gözi degen gözden Allahyň kemsiz sözlerine sygynýaryn. 7

Emma göz-dilden goranmak üçin alaja ýüp, dagdan, monjuk, şah, süňk, zynjyr, ýüzärlik we şuňa meňzeş zatlar asmak, dakynmak şirkdir. We bu zatlara sygynyp bu zatlaryň seni gözden-dilden gorajagyna ynanmak butparazlygyň bir görnüşidir. Çünki ynsan oglunyň öz eli bilen ýasan zadynyň ýenede özüni gorajagyna ynanmagy sagdyn aklyň kabul etjek zady däldir.

Bir kişiniň başyna bir erbetlik gelse, Allahdan başga zat ony gorap bilmez.

Allah Tagala aýatda:

وَإِن يَمْسَسْكَ اللّهُ بِضُرٍّ فَلاَ كَاشِفَ لَهُ إِلاَّ هُوَ

Eger Allah tarapyndan saňa bir zelel ýetse, ony Allahdan başga aýryp biljek ýokdur.3

Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýýär:

 من تعلق تميمة فقد أشرك

Kim temiýme dakynsa, asynsa şirk goşdugy bolar.4

Arapçada temiýme diýmek: Göz-dilden gorasyn diýip, dakylýan ýa-da asylýan göz monjuk, ýüpler, daşlar we şuňa meňzeş zatlardyr.

Şirk bolsa iň uly günädir. Allah Tagala aýatda:

إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاء وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْمًا عَظِيمًا

Şüphesiz ki Allah, özüne şärik goşulmagyny asla bagyşlamaz. Ondan başga günäleri islän bendesine bagyşlar. Kim Allah tagalaga şärik goşsa, ol uly günä duçar bolandyr.” 5 

إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَيهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ

Elbetde, kimde kim Allaha şärik goşsa, Allah oña jenneti haram edendir. We onuñ ýeri dowzahdyr. Zalymlara kömek etjek ýokdyr.6

Salamat boluň!

 

1-Kalem 68/51.

2-Sahyh Muslim /2188.

3-Enam 6/17.

4-Ahmed 4/156, Şeýh Albani Sahihul-Jamide 63/94 sahyh diýýär.

5-Nisa 4/48.

6-Maide 5/72.

  7-Sahyh Buhari.

 

Akyda

Maglumatlary ulanmak we ýaýratmak maslahat berilýär. Emma maglumatlaryñ göçürme nusgalaryny gazanç maksady bilen gaýtadan işläp çap etmek gadagandyr.
Maglumatlary ulanylanda sahypany çeşme hökmünde görkezmek hökmandyr.