Allaha hamd, Pygamberimiz Muhammede salat we salam bolsun

Sorag: Esselämu aleýkum we rahmetullahi we berekatuh. Men sizden bir sorag soramak isleýärin. Hristianlar Hellowin diýip, bir baýramçylyk belleýärler we biziň musulmanlardanam şoňa gatnaşýanlary bar. Bu baýramçylyk nähili zat, nireden gelip çykan belki siz bir zatlar aýdyp berersiňiz?

Jogap: Waleýkum esseläm we rahmetullahi we berekätuh.

Bu baýram öz göz başyny Hristianlykdan öňki Ýewropa taryhyndan alyp gaýdýar. Asly müşrükleriň, köp taňryly halklaryň baýramydyr. Kapyrlyk, müşrüklik, jadygöýlik, satanizm, ruhçulyk ynançlaryň garyndysy bolan baýramdyr. Ýewropa halklary Hristianlygy kabul edenden soňra bu baýram belli bir derejede Hristianlaşdyrylýar. Ýewropadan soňra bu baýram Amerikada ýaýraýar.

Zamanamyzda bu baýram öňki boluşy ýaly kapyrlygyň, müşrüklügiň, satanizmiň, zynanyň, binamyslygyň, deýýuslygyň, arakhorlugyň garyndysy bolan baýramdyr.

Şonuň üçin bu baýrama gatnaşýanlaryň zenan-erkek diýmän garym-gatym bolup, Allahyň ýaradan gözel keşbini üýtgedip, şeýtany sypata öwrülýändiklerini görýäris.

Allah Tagala Kuran-Kerimde, Iblisiň şeýle diýenini habar berýär:

 وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللّهِ

“...Olara Allah Tagalanyň ýaradan zatlaryny üýtgediň diýip, buýrjak......”^*

Şeýtan ynsanlara Allahyň ýaradan keşbini üýtgediň diýip, buýruk berjek diýýär. Bu baýrama gatnaşýanlaryň ilkinji edýän işleri bolsa, daşky keşbini üýtgedip satanistleriň keşbine bürenmekdir.

Kapyrlaryň baýramyna goşulman adaty boluşy ýaly bolup, kapyrlaryň baýramlaryny bellemek haram bolup durka. Kapyrlaryň özleri bilen deň derejede bu haramlyklaryň içine çümüp, olaryň edenini gaýtalamak nä derejede haramdygyny, kalbynda Allah gorkusy bar bolan kişi pikirlensin!

Bu baýramy belleýän musulman diýilýän kişilere bolsa, täzeden Yslamyň, musulmanlygyň nämedigi öwredilmelidir. Çünki Yslam akydasyny bilýän, halal-haramy tanaýan hiç bir musulmanyň bular ýaly küfrüň, müşrüklügiň, satanizmiň şygary (simwoly) bolan baýramlara gatnaşmagy we olary gollamagy mümkin däldir.

Musulmanlara kapyrlaryň baýramlaryny bellemek haramdyr.

Allah Tagala aýatda şeýle diýýär:

 وَلاَ تَرْكَنُواْ إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُواْ فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ اللّهِ مِنْ أَوْلِيَاء ثُمَّ لاَ تُنصَرُونَ

“Zulum (ýoluny tutan) kimselere meýl etmäñ. Beýle etseñiz, size dowzah ody deger. Siz üçin Allahdan özge dost ýokdur. Soñra (ýagny zalymlara eýerseñiz) size ýardam berilmez.¹

Şeýh Abdurrahman es-Sadi (rahimehullah) şeýle diýýär: “Bu aýat ähli zalymlara meýl etmekden howatyr edendir. Meýl etmekden maksat: Zalyma ýakynlaşmak, zulumyna goşulmak, bu meselede oña (zalyma) eýermek we edýän zulumyna razy bolmakdyr.”

Allah Tagala bize kitabymyz Kuran-Kerimde kapyrlaryñ, zalymlaryñ baýramyny bellemek añyrda dursyn, olara meýl etmekden, azajyk hem bolsa, zalymlara we olaryñ edýän zatlaryna garşy isleg duýmakdan, eýermekden ägä edendir!

Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) bu barada şeýle diýýär:

 مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ

“Kim bir millete meñzese, ol hem olardandyr.” ²

Alymlar bu hadysyñ düşündirişinde: Musulmanyñ ynançda, ybadatda, ahlakda, özüni alyp barşynda, söz we adatlarynda kapyrlara meñzemegi, olara eýermegi, olaryñ agzyny öýkenmegi haramdyr diýip, şerh edendirler.

Hakykatdan hem bu örän möhüm zatdyr, çünki daşy meñzäniñ wagtyñ geçmegi bilen içi hem meñzäp başlar. Kimdir biri çykyp: “Biziñ maksadymyz kapyrlara meñzemek däl, biz diñe ol gün jemlenip diňe şatlanyp-şowhun edýäris” diýse, oña şeýle jogap beriler: “Kapyrlaryñ baýramlaryna gabatlap jemlenişmek we olaryñ baýramyna goşulmak haramdyr.”

Takwa, salyh, ýagşyzada kişilere meñzejek bolýanlar, olar hem olardandyr. Kyýamat gününde ol takwa we salyh kişiler bilen bile bolarlar. Emma ýehuda, hristiana we başga kapyrlara meñzejek bolýanlar hem ol kapyrlardandyr we Allah gorasyn kyýamatda şol meñzemäge çalyşan kişileri bilen bile bolarlar.

Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem):

 ليس منا من تشبه بغيرنا، لا تشبهواباليهود ولا بالنصارى، فإن تسليم اليهود الإشارة بالأصابع، وتسليم

 النصارى الإشارة بالأكف

“Bizden başgasyna meñzeýän bizden däldir. Ýahudy we hristianlara meñzemäñ. Çünki ýahudylar salamlaşanlarynda barmaklary bilen yşarat ederler, hristianlaryñ salamy bolsa, elleriniñ aýasy bilen yşarat etmekdir” ³diýýär.

Özüne Muhammet (sallallahu aleýhi we sellem) ymmaty diýýän kişileriñ arasynda, edil kapyrlar ýaly bolup olara eýerýän, olaryñ edenini edýän, olaryñ baýramlaryny belleýän kişiler barada, Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) näme diýerdi? Kapyrlaryñ salam berişi ýaly salam bermegi gadagan edip, ony olara meñzemek diýip atlandyran Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) öz ymmatynyñ içinde kapyrlaryñ baýramyny edil kapyrlaryň belleýişi ýaly edip belleýänleri görse näme diýerdi?

Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem):

 ليس منا من عمل بسنة غيرنا

“Kim bizden başgasynyñ sünneti (ýörelgesi, adaty) bilen amal etse bizden däldir” ⁴diýýär.

Kimde-kim Pygamberimiziñ (sallallahu aleýhi we sellem) sünnetini taşlap, sünnete ters bolan zatlara amal etse, ýahudy we hristianlaryñ adatlaryna eýerse, gymmatly, faziletli, üstünlik bolan zady taşlap, kapyrlaryñ zerre ýaljak hem gadyr-gymmaty bolmaýan zatlarynyñ yzyna düşse we olary gowy görse, bu kişi özüne musulman diýsede, Pygamberimiziñ (sallallahu aleýhi we sellem) ýolundan çykan kişidir.

Uly alym meşhur Ibn el-Kaýýim (rahimehullah) şeýle diýýär: “Kapyrlary simwollary (baýramlary) mynasybetli gutlamak alymlaryñ bir agyzdan aýtmagy bilen haramdyr. Bu diýmek ýagny olara “baýramyñ mübärek bolsun” ýa-da “baýramyñ gutly bolsun” ýaly zatlar aýtmakdyr. Buny diýen kişi bu söz sebäpli kapyr bolmasada, haram işi etdigi bolar. Bu bir Hristiana haja (kresta) sežde edenligi üçin gutlamak ýaly zatdyr. Hatda (kapyryñ baýramyny gutlamak) bir kişini şerap içenligi, adam öldürenligi, zyna ýaly uly günä edenligi üçin gutlamakdan has beterdir. Diniñ gadryny bilmeýän we bu işiñ erbetliginden habary bolmaýan köp kişi, bu günä sezewar bolarlar. Bir kişini günäsi ýa-da bidgaty ýa-da küfri sebäpli gutlan kişi, hökman Allahyñ gazabyna duçar bolar.” ⁵

Ibn Kaýýimiň (rahimehullah) sözlerine üns bersek, kapyrlaryň baýramyny belleýäniň dälde, eýsem olaryň baýramlaryny gutlýanlaryň nähili erbet iş edýändiginden habar berýär. Hut özi kapyrlaryň baýramyny belleýän kişiň ýagdaýynyň nähilidigini pikirlenip görüň!

Kapyr halklaryň baýramyny bellemek, belli bir derejede öz ynanjyňdan, däp-dessuryňdan, medeniýetiňden ýüz öwürmegiň bir görnüşüdir. Bu baýramy belleýänler sözleri bilen buny tassyk etmeselerde, kapyrlaryň baýramyny bellemek bilen ýagny hereketleri bilen buny tassyk edýärler.

Bu baýramlara gatnaşan ýa-da bellän musulmanlara bolsa, nesihadymyz toba etsinler we gaýdyp bu işlere baş goşmasynlar.

Allah Tagala toba edip, ýagşy amal edenler barada, şeýle diýýär:

 إِلَّا مَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُوْلَئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ  حَسَنَاتٍ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا

“Diňe kimde-kim toba etse we salyh amal etse, Allah Tagala olaryň günälerini ýagşylyga öwürer. Allah bagyşlaýyjy, rehimlidir” ⁶

Tobaň şertlerini ýerine getirip, Allaha hakyky toba eden kişi, göýä günä etmedik kişi ýalydyr.

Bu barada Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýýär:

 التَّائِبُ مِنْ الذَّنْبِ كَمَنْ لَا ذَنْبَ لَه

“Eden günäleri üçin toba eden kişi, göýä günä iş etmedik adam ýalydyr.” ⁷

Tobanyñ şertleri:

1-Eden ýa-da edip duran günäsini, derrew terk etmeli,

2-Eden günäsi üçin ökünmeli, puşman bolmaly,

3-Günäni gaýtadan etmezlige karar bermeli.

Eger üç şertden biri kem bolsa, toba kabul bolmaz.

Iň haýyrly söz Allahyň kelamy Kuran-Kerimdir, iň haýyrly ýol Pygamberimiz Muhammediň (sallallahu aleýhi we sellem) ýoldur. Iň erbet ýol bidgatçylaryň we kapyrlaryň ýoludyr.

Allah Tagala ähli musulmanlary şeýtanyň nökeri, Allahyň duşmany bolan kapyrlaryň agzyny öýkenmekden gorasyn. Ämin.

1-Hud, 11/113.

2-Ebu Dawud, Şeýh Albani sahyh diýdi.

3-Tirmizi. Şeýh Albani sahyh diýdi.

4-Taberani, el-Mujemul-Kebir, 1/118. Şeýh Albani hasen diýýär: es-Silsiletus-Sahiha, 5/193.

5-Ahkamu Ehli-Zymme.Muhammed bin Salih el-Useýmin, Mejmuu Fetawa we Rasail, 3/44.

6-Furkan 25/70.

7-Ibn Mäje 4250.