Allaha hamd, Pygamberimiz Muhammede salat we salam bolsun.
Sorag: Esselämu aleýkum. Käbir musulman oglanlar balaklaryny topukdan edip gysga geýýärler? Bunyñ sebäbi näme? Allah razy bolsun!
Jogap:
Waleýkum esseläm we rahmetullahi we barakatuh.
Balagyñy topukdan geçmez ýaly edip gysgaltmak sünnetdir. Bu mesele hadys kitaplarymyzda meşhur bolup, köplenç geýim-gejim ýagny lybas bölüminde aýdylyp geçilýär.
Eger-de bir kişi tekepbirlenmek niýeti bilen balagyny topukdan uzyn edip gezse, kyýamat gününde Allah Tagala ol kişä jezä höküminde: ýüzüne seretmez, onuñ bilen gürleşmez, ony günälerden päklemez we onuñ üçin azap bardyr.
Bu barada Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýýär: “Üç kişi bilen Allah Tagala kyýamat güni gürleşmez, olara seretmez, olary päklemez we olar üçin azap bardyr. Olar: Lybasyny (balagy, dony) topukdan aşak geçirip uzyn edip geýen, beren zady üçin minnet eden we söwda-da harydyny ýalan ant içip öwen.”1
Başga hadysda: “Lybasyny tekepbirlenip ýerden süýräp gezene, Allah Tagala kyýamat güni seretmez.”2
Bu hadyslar tekepbirlenip balagyny topukdan aşak geçirenler baradadyr.
Eger tekepbirlenmezden, balagyny ýa-da donuny topukdan uzyn edip gezse, onuñ jezasy topykdan aşaklygyna näçe geçen bolsa, şonçalyk edip ot bilen jeza beriljekdir.
Bu barada Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýýär: “Lybasyñ topukdan näçesi geçse, şonçalyk bölegi dowzahdadyr.” 3
Ebu Said el-Hudri (radiallahu anh) rowaýat eden hadysynda, Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýýär: “Mü'miniñ (erkegiñ) lybasynyñ uzynlygy dyzynyñ ýarysyna çenlidir. Dyzynyñ ýarysy bilen topuga çenli bolsada, zyýany ýokdur. Topukdan aşak geçeni bolsa, dowzahdadyr....” 4
Bu hadyslar diñe erkeklere degişlidir. Zenanlaryñ lybasynyñ aşagy bolsa, uzyn bolmaly we doly aýaklaryny örtmelidir. Hatda artyp ýerden süýrensede günä ýokdur. Bu barada sahyh hadyslar bardyr.
Allaha hamd, Pygamberimiz Muhammede, ähli-beýtine we ashabyna salat we salam bolsun.
1-Muslim, Kitabu'l-Iman, Babu Beýani Gazli Tahrimi Isbali'l-Izar.
2-Buhari, Kitabu'l-Libas, Babu Men Jerre Sewbehu mine'l-Huyelai, Muslim, Kitabu'l-Libas, Babu Tahrimu Jerri's-Sewbi Huyelae.
3-Buhari, Kitabu'l-L'ibas, Babu Ma Esfele'l-Kabeýni fe fi'n-Nar.
4-Ahmed 3/5, Ebu Dawud, Kitabu'l-Libas, Babu Fi Kadri Mewdii'l-Izar (4093), Ibn Mäje, Kitabu'l-Izar, Babu Mezii'l-Izar Eýne Huwe (3573), Nesai Kitabu'l-Ziýnet, Babu Mezii'l-Izar, Malik 2/217)