Allaha hamd, Pygamberimiz Muhammede salat we salam bolsun.
Sorag: Esselämu aleýkum wa rahmatullahi wa barakatuh. Hormatly dogan men sizden maňa maslahat bermegiňizi soraýaryn. Biz maşgalamyz bilen arak satýarys. Men hem başga musulmanlar ýaly Pygamberimiz Muhammet sallallahu aleýhi we sellemiň ýolundan gitmek isleýärin.Ýöne biz arak satýanymyz üçin bu mümkin däl. Men indi näme etmeli?
Jogap: Waleýkum esseläm we rahmetullahi we berekatuh.
Yslamda arak içmek, satmak, satýana we öndürýäne kömek etmek haramdyr. Bu hereketleriň hemmesi şeýtanyň amalydyr.
Allah Tagala Kuran-Kerimde şeýle diýýär:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
“Eý iman edenler! Içgi, humar oýunlary, dikilen daşlar (butlar) we pal oklary, şeýtanyñ amalyndandyr...” (Maide 5/90)
Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýdi: “Allah Tagala içgä, ony içene, paýlana, satana, satyn alana, (arak üçin) üzümi sykyp berene, özü üçin sykdyrana, daşap beren we özü üçin daşalana, we (ondan) gelen puly iýene lagnat etsin.” (Tirmizi)
Başga hadysda Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýdi: “Serhoş edýän her bir zat içgidir we serhoş edýän her bir zat haramdyr” (Muslim 3/1587)
Haram ýoldan gazanç etmek kişiniň iki dünýäsinede zyýanlydyr. Ahyrýetde günäleriň jezasy ataşdyr. Haram iýýän kişi garnyny ataş bilen doldurýandyr. Haram ýoldan gazanç etmegiň bu dünýädäki zyýanlaryndan käbiri bolsa, haramdan gelen mal-mülkde bereket bolmaz, haram iýýän kişiniň doga-dilegleri kabul bolmaz.
Bu barada Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýýär:
“Allah Tagala päkdir. Päkden başga zady kabul etmez. Allah Tagala Pygamberlerine buýran zadyny, mü'minlerede buýurdy. Allah Tagala, Pygamberlere şeýle diýdi:
يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا
Eý Pygamberler päk (halal) zatlardan iýiň we salyh amal ediň.(Mu'minun 23/51)
We ýenede Allah Tagala şeýle diýdi: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُلُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ
Eý iman edenler, size ryzyk edip beren päk (halal) zatlarymyzdan iýiň.(Bakara 2/172)
Soňra bolsa, Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) uzak ýola çykan saçy bulam-bujar, üsti-başy tozan bolup giden (kyn ýagdaýda galyp) ellerini göterip: Ýa Robbi, Ýa Robbi diýip doga-dileg eden kişi barada gürrüň berdi. Emma bu kişiniň iýeni haram, içeni haram, geýeni haram. Haram bilen eklenen. Nädip onuň doga-dilegi kabul bolsun...” diýdi.(Muslim, Zekat 65)
Eden günäňiz üçin toba ediň. Halal ýoldan gazanç ediň.
Tobanyñ şertleri:
1-Eden ýa-da edip duran günäsini, derrew terk etmeli.
2-Eden günäsi üçin ökünmeli, puşman bolmaly.
3-Günäni gaýtadan etmezlige karar bermeli.
Eger üç şertden biri kem bolsa, toba kabul bolmaz.
Eger-de eden günäsi ynsanlardan biriniñ haky bilen baglanşykly bolsa, onda tobanyñ şerti dört bolýar. Ilkinji üçüsi ýokarda aýdanlarymyz.
Dördünjisi bolsa kime haksyzlyk eden bolsa, şondan ötünç dilemek: Mysal üçin: Eger biriniñ mal-mülkinden bir zat ogyrlan bolsa, ol zady yzyna gaýtarmaly ýa-da ogyrlan zadynyñ eýesinden ötünç sorap, hakyny halal etdirmeli.
Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) şeýle diýýär: “Günäsine toba eden kişi, göýä ol günäni hiç etmedik kişi ýalydyr.” (Ibn Mäje /4250 )