Allaha hamd, Pygamberimiz Muhammede salat we salam bolsun.

Sorag: Esselämu aleýkum. Bir ýaşyny geçen çagam üsgürýänligi üçin onuň endamyna doňuz ýagy we alkogol çalýarys we doňuz ýagy içirýäris. Ýalňyşmaýan bolsam peýdasy bar ýaly. Bu dogrumy ýa nädogry. Allah razy bolsun.

Jogap: Waleýkum esseläm we rahmetullahi we berekatuh.

Haram we nejasat bolan zatlar arkaly keseli bejermek haramdyr.

Tarik bin Suweýd el-Jufi (radiallahu anh), Pygamberimizden (sallallahu aleýhi we sellem) içgi barada sorag sorady. Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem) oňa içgi ýasamagy gadagan etdi. Ol kişi: Men içgini derman höküminde ulanmak üçin ýasaýaryn diýdi. Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem):

إنه ليس بدواء ولكنه داء

“Şübhesiz ol derman dälde, dertdir (keseldir)” ¹diýdi.

Şeýhul-Islam Ibn Teýmiýýe şeýle diýýär: “Bu rowaýat içgi (alkagol) arkaly bejergini gadagan edýän delildir. Bu (hadys) keseli bejermek üçin içgini mübah (ulansaň bolýar) diýýänlere reddiýedir (gaýtargydyr). Başga haram zatlaram şuňa kyýas (deňeşdirme) esasynda, şunuň hökümindedir.” ²

Ýagny içgiden başga haram zatlary hem derman höküminde ulanmak edil içgiň hökümi ýaly haramdyr.

Musulman kişi, musulman lukman, tebip Pygamberimiziň (sallallahu aleýhi we sellem) dertdir (keseldir) diýip, atlandyran zadyna nädip derman diýip biler?

Pygamberimiz (sallallahu aleýhi we sellem):

إن الله أنزل الداء والدواء، وجعل لكل داء دواء، فتداووا ولا تداووا بحرام

“Allah Tagala keseli we onuň dermanyny indirendir. We her kesele, derman berendir. Özüňizi bejerdiň emma haram bilen bejergi etmäň!” diýýär. ³

Ebu Hureýreden (radiallahu anh), şeýle habar berilýär:

نهى رسول الله صلى الله عليه وسلم عن الدواء الخبيث

“Habis/nejasat zatlary derman höküminde ulanmagy gadagan etdi”⁴

Doňuz durşuna nejasatdyr.

Bellik: Sorag soran doganymyza nesihatymyz: Eger bir zadyň halalmy ýa-da haramdygyny anyk bilmeýän bolsaňyz, ol zadyň tä hökümini anyklaýançaňyz şübheli zatlardan uzak duruň. Tä hökümi belli bolýança, ol zady iýmäň, ulanmaň.