Allaha hamd, Pygamberimiz Muhammede salat we salam bolsun.

Sorag: Esselämu aleýkum. Jihat näme? Meniň Jihat hakynda düşinjäm şeýle: "Jihat öziň-de dörän bet islegleriňe garşy durmak, sabyrly bolmak." Ýa-da Jihat başga manydamy?

Jogap:

Waleýkum esseläm.

Jihat sözüniñ arapça sözlük manysy güýç-kuwwat, yhlas sarp etmek. Bir işi başarmak üçin bar güýjiñi ullanmak manylaryny añladýar.

Yslamda jihat dört mertebedir:

1. Nefis bilen jihat,

2. Şeýtan bilen jihat, 

3. Kapyrlar bilen jihat, 

4. Mynafyklar bilen jihat. 

Bu dört mertebe hem 13 mertebä bölünýär.

Nefis bilen jihat dört mertebe:

1. Dogry ýoly we hak dini öwrenmek üçin nefsiñ bilen jihat etmek. Çünki bu dünýäde-de we ahyrýetde-de ynsanyñ halas bolmagy, bu hak dine baglydyr. Hak dini yslamy öwrenmeýän ynsan iki dünýäde-de betbagt bolar.

2. Hak dini we dogry ýoly öwrenenimizden soñra amal etmek üçin nefis bilen jihat etmek. Çünki amalsyz ylymdan peýda ýokdur.

3. Yslam dinini bilmeýän ynsanlary dine çagyrmak we dini bilmeýänlere yslamy öwretmek üçin nefsiñ bilen jihat etmek. Eger yslamy dagwat edip öwretmesek haky, hidaýeti gizleýän ynsanlaryñ hataryna düşeris.

4. Allahyñ dinine dagwat edenimizde başymaza gelip biljek ezýetlere, bela-beterlere sabyr edip, çydamak üçin nefis bilen jihat etmek.

Şeýtan bilen jihat iki mertebedir:

1. Şeýtanyñ ynsana iman meselesinde içine atýan şek-şübhelerine garşy jihat etmek.

2. Şeýtanyñ ynsanyñ içine atýan bozuk arzuw, haý-höwäslerine ýaman pikirlerine garşy şeýtan bilen jihat etmek.

Birinji jihadyñ netijesinde ynsan ýakyn (şek-şübhesiz) imana, ikinjisiniñ netijesinde bolsa, sabyra eýe bolar. Sabyr haram arzuw, haý-höwäslerden, ýakyn iman bolsa şek-şübhelerden gorar.

Kapyrlar we Mynafyklar bilen jihat dört mertebedir:

1-Kalbyñ bilen

2-Diliñ bilen

3-Mal-mülküñ bilen

4-Janyñ bilen

Kapyrlar bilen esasy jihat jan ýagny ýarag bilen, mynafyklar bilen jihat bolsa dil ýagny dagwat bilen alnyp barylýar.

Zalymlar, bidgatçylar we erbet, ýaman iş edýän ynsanlar bilen jihat, üç mertebedir:

1-Güýji ýetse eli bilen,

2-Güýji ýetmese dil bilen,

3-Oñada güýji ýetmese kalby bilen ýagny ol erbetligi ýigrenmek bilen jihat etmek.

Soragy soran gardaşymyzyñ aýdan zady hem jihadyñ 2-nji ýagny Şeýtan bilen jihat mertebesine degişlidir.

Salamat boluň!